اثرات هیستوپاتولوژی نانوذرات نقره در بلدرچین ژاپنی

نانوذرات به ساختارهایی گفته می شود که در یکی از ابعاد کم تر از 100 نانومتر باشند. بر اساس مطالعات قبلی، مدت زمان زیادی از نقره به عنوان ماده ای که خاصیت ضدمیکروبی دارد، در شکل های متفاوت استفاده شده است، اما مدتی است که نانوذرات نقره به عنوان یک عامل ضدمیکروب بالقوه معرفی شده است. چون تقاضا برای نانوذرات نقره در صنایع غذایی، پزشکی و غیره افزایش یافته است، تصور می شود مواجهه با نانوذرات نقره روز به روز در حال افزایش باشد. بنابراین درک صحیح اثرات سمی نانوذرات نقره در بدن انسان و دام حائز اهمیت است. در این مطالعه، اثرات سمی نانوذرات نقره با قطر 50 – 30 نانومتر و بدون پوشش در پنج بافت: کبد، کلیه، طحال، ریه و روده بلدرچین ژاپنی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 100 قطعه بلدرچین 55 روزه با میانگین وزنی 220 گرم به چهار گروه 25 قطعه ای تقسیم شده که شامل گروه کنترل، گروه دوز کم (ppm10)، گروه دوز متوسط (ppm50) و گروه دوز بالا (ppm100) بود. بلدرچین های گروه کنترل یک میلی لیتر آب دیونیزه و گروه های آزمایشی روزانه یک میلی لیتر نانوذرات نقره را به مدت 120 روز با دوزهای 10، 50 و ppm100 از طریق گاواژ دریافت کردند. وزن بدن به طور هفتگی ثبت گردید و تغییرات وزن بدن در پایان مطالعه محاسبه گردید. در ماه های یک، دو و چهار مطالعه، 5 بلدرچین از هر گروه به روش انسانی کشته شدند. نمونه های کبد، طحال، کلیه، ریه و روده (در محل اتصال ایلئوسکال) به دقت برداشته شد، تغییرات ماکروسکوپی بررسی شده و نمونه ها در فرمالین 10% فیکس گردید و با رنگ هماتوکسیلین – ائوزین رنگ آمیزی شد و تغییرات میکروسکوپی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از این مطالعه، نشانگر معنی دار بودن استعمال خوراکی نانوذرات نقره بر وزن بدن بلدرچین ها بود (p < 0.05) . نانوذرات نقره به طور معنی داری وزن بدن بلدرچین¬های گروه های آزمایشی را کاهش داد، اما این کاهش وزن وابسته به دوز نبود .یافته های هیستوپاتولوژی نشان دهنده تغییرات پاتولوژی در کبد گروه های تیمار بود که این تغییرات شامل پرخونی، هایپرپلازی مجاری صفراوی، پیکنوز هسته، دژنراسیون هپاتوسیت، تجمع سلول های التهابی تک هسته ای، دژنراسیون چربی و فیبروز بود. در میان این ضایعات پرخونی، پیکنوز هسته، دژنراسیون هپاتوسیت، تجمع سلول های التهابی تک هسته ای وابسته به دوز بود. همچنین پرخونی، دژنراسیون چربی و فیبروز وابسته به زمان بود. بر اساس نتایج بدست آمده می توان نتیجه گرفت که نانوذرات نقره توانایی ایجاد اثرات سمی در کبد بلدرچین ژاپنی را دارد. در این مطالعه دوز ppm10 به عنوان کمترین دوزی که توانایی ایجاد ضایعات هیستوپاتولوژی (loael ) را دارد، معرفی گردید.